Zmiana obowiązku alimentacyjnego

Zgodnie z treścią art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Obowiązek alimentacyjny może wynikać albo z orzeczenia sądu, albo z umowy zawartej między stronami. Wspomniana „zmiana stosunków” to istotne zmniejszenie lub ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji albo istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego. W każdym jednak przypadku istotne jest porównanie sytuacji uprawnionego/zobowiązanego, jaka istniała w momencie wydawania orzeczenia, o którego zmianę chcemy się ubiegać. Jeżeli od chwili wydania orzeczenia nastąpiły zmiany w sytuacji majątkowej, osobistej, zdrowotnej, można starać się o zmianę orzeczenia w zakresie wysokości alimentów, jak również w zakresie samego istnienia obowiązku alimentacyjnego. Zmiana może wystąpić po stronie osoby zobowiązanej do alimentów – wówczas żądanie będzie związane z uchyleniem obowiązku alimentacyjnego lub obniżeniem wysokości alimentów. W przypadku wystąpienia zmiany po stronie osoby uprawnionej do alimentów – żądanie będzie związane z podwyższeniem wysokości alimentów nowym orzeczeniem. Uzyskanie nowego orzeczenia w zakresie alimentów powoduje, że nowe orzeczenia „zastępuje” poprzednie i zgodnie z nowym orzeczeniem nastąpi egzekwowanie świadczeń alimentacyjnych (poczynając od dnia prawomocności wyroku).
Istotny jest również przepis kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgodnie z którym jeżeli w ciągu ostatnich trzech lat przed sądowym dochodzeniem świadczeń alimentacyjnych osoba, która była już do tych świadczeń zobowiązana, bez ważnego powodu zrzekła się prawa majątkowego lub w inny sposób dopuściła do jego utraty, zrzekła się zatrudnienia lub zmieniła je na mniej zyskowne, nie uwzględnia się wynikłej stąd zmiany przy ustalaniu zakresu świadczeń alimentacyjnych.